gek

Algemein Gesjreve Limburgs

Bieveuglik naamwaord

gek (Nederlands: dwaas, gek)

• Mofers: gek (gekker, gekste)

Sinneniem

• getik, gewiejd, zot

Verbuging

gekke m/v/p, gekker, gekste

Zelfsjtendig naamwaord

gek m (Nederlands: dwaas, gek, nar)

• Mofers: gek (gekke, gekske)

Sinneniem

• flab, flabbedejes, flabbedie, flabbejaan, flabbes, flares, hauvegewiejde, zot

Verbuging

gekke, gekske

Mofers

Bieveugelik naamwaord

Lemma

gek /ʝækʲ/

1. vraemb, apaart in gedraag, sónger verstandj
2. aafwiekendj van waat normaal is
3. (ajerwèts) óndoordach optraejendj
4. (euverdrechtelik) get hieël sjoean vinjendj en gans d'rin opgäöndje

Aafbraeking

• gek

Antonieme

• gewuuen, normaal

Synonieme

• [1] beklop, brul, doorgeslage, getik, gewejdj, kierewiet

Aafleijinge

• gekdje, gekheid
• knatergek, knatsjgek, raadgek, ramgek, stapelgek, sterregek, vraemdjegek

Verwantje wäörd

• epaart, flabes, flap, gales, gestuuerd, kemiek, krankzinnig, kwiebes, sjouterd, tureluurs, verrök

Zagswies

• gek doon: zich apaart gedrage
• emes gek make
  1. emes de kop doorein bringe
  2. einen oet zie doon bringe door te väöl van 'm te vraogen of 'm te väöl opdrage
• emes zoea gek kriege det hae/zie/t'r ...: emes zoea wied kriege det t'r get geit doon det väöl inspanning nuuedig haet

  Ich bön benuudj of ze-n 'm zoea gek kriege det t'r zich de bóks oetduit en ómme rotonde geit renne.

• Dooch gewuuen, dan duis se-n al gek genóg.
• doon ofs se gek bös: doon ofwens se gein inzich inne situaasje höbs

  V'r doon ofwen v'r gek zeen en gaon gewuuen achteróm nao binne.

• Gek gebaore, gek gebleve: Emes dae gek is zal det ouch ummer blieve.
• veure gekke jen: veur 't plezeer (veural veur emes veure gek te haje)
• gekke laege:
  1. neet-serjeuze kal
  2. wietse, foefte
• gek is lestig: mit eine dae alles óndoordach duit is lestig te wirke
• (nag) te gek zeen óm los te loupe: gans gek zeen
• Me kan baeter op 'ne korf vluue passen es op e gek wief: Dóm of gekke vrouwluuj zeen ónberaekenbaar.
• Me wuuert neet gek es me wiltj: Wen me zich neet es 'ne gek veurduit óntlöp me perbleme.
• 'ne gekke slaag: 'n wits
• gekke sprung make: zich ónberaekenbaar gedrage
• stapelerendj gek: hieël gek (kwa gedraag)
• get zègke mit 'ne gekke slaag
• zich (neet) gek laote make: zich (neet) de kop doorein laote bringe door 'nen angere
• zoea gek wie fóddele: ram gek
• zoea gek wie e kerreraad: ram gek (gezag van luuj)
• zoea gek wie e kwartje: ram gek (gezag van luuj)
• zoea gek wie lómmele: ram gek (gezag van luuj)
• zoea gek wie e meulepaerd
• zoea gek wie e paerd: lestig in bedwank te haje
• zoea gek wie e raad: ramgek (gezag van luuj)

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 131-132.

Verbuging

		inkelvaad					mieëvaad	predikatief
		mannelik		vrouwelik	ónziejig			geslechtelik		ónziejig
		radikaal	liaison		radikaal	liaison		radikaal	liaison	radikaal	liaison
positief	sjrif	gekke	gekken	gekke	gek		gekke	gek		gek
	IPA	/ʝækʲe/	/ʝækʲen/	/ʝækʲe/	/ʝækʲ/	/ʝægʲ/	/ʝækʲe/	/ʝækʲ/	/ʝægʲ/	/ʝækʲ/	/ʝægʲ/
kómparatief	sjrif	gekkere	gekkeren	gekker	gekker		gekker	gekker		gekkert
	IPA	/ʝækʲərə/	/ʝækʲərən/	/ʝækʲər/	/ʝækʲər/		/ʝækʲər/	/ʝækʲər/		/ʝækʲər̥t/	/ʝækʲərd/
superlatief	sjrif	gekste	geksten	gekste	gekste		gekste	gekste		gekste
	IPA	/ʝækste/	/ʝæksten/	/ʝækste/	/ʝækste/		/ʝækste/	/ʝækste/		/ʝækste/
partitief	sjrif									geks
	IPA									/ʝæks/	/ʝægz/

		inkelvaad	mieëvaad
flexieadverbiaal (positief)	sjrif	(wie) geks (toe)	(wie) gek (geer)
	IPA	/wì: ʝæks tú:/	/wì: ʝækʲ ʝ̊é:r/
flexieadverbiaal (kómparatief)	sjrif	(wie) gekkers (toe)	(wie) gekkertj (geer)
	IPA	/wì: ʝækʲər̥s tú:/	/wì: ʝækʲər̥c ʝ̊é:r/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: gek, getik en gewiejd

Frans: fou Ieslandjs: ær(is:) Ingels: crazy, mad(en:), insane Nederlandjs: gek(nl:), dwaas(nl:)

Pruus: verrückt, lasch Sjinees: 怴(zh:) Spaans: loco Zweeds: galen, tokig

[2]

• Fins: singulier
• Ingels: peculiar^(en:)
• Nederlandjs: eigenaardig^(nl:)
• Pruus: merkwürdig

[3]

• Nederlandjs: wulps, onbezonnen

[4]

• Nederlandjs: dol^(nl:), verzot^(nl:)

[gek doon]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: gekke
• Nederlandjs: gekscheren, gekken

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

gek m /ʝækʲ/

1. emes dae apaarte dinger duit, veural sónger zie verstandj te broeke
2. (veural in diminutief) emes dae leuk en spontaan is (veural gezag van maedjes)
3. (euverdrechtelik) emes dae get specefieks hieël sjoean vindj en dao gans in opgeit

Aafbraeking

• gek

Synonieme

• [1] doorgedrejdje, dulle, flares, gare, gewejdje, matties

Aafleijinge

• gekkerie
• gekkebende, gekkegestich, gekkekraom, gekkenhoes, gekkewerk, gekstaeker
• dörpsgek, paersgek, vastelaovesgek, vraemdjegek

Verwantje wäörd

• duiles, flabes, flaeres, holdria, kwant, sjouterd, sufferd

Zagswies

• doon wie henneske de gek: doon ofwen me nieks witj
• emes veure gek haje: op 'n humoristische meneer misleiendj mit emes spele
• de gek staeke mit emes/get: spotte mit emes of get
• "Ich," zag de gek: zichzelf (ich), wuuert veural gebroek wen me te bluue is veure ganse ieër veur zichzelf op te strieke; 't veurnaamwaord verbuug neet nao naamval

  Det haet väöl tied gekos, mer 't is aafgekómme; allemaol door pap en ich, zag de gek.

• Kloeat de gek, dan vritj t'r: Bedreeg emes dae nieks wiltj doon en dan duit t'r 't toch.
• Moek de gek, dan vritj t'r: Staek emes 'n vaer inne reet, dan duit t'r waas te wils.
• 'ne gek van Sint Merte make: van get biezunjers get gewuuens make
• 't Is waerd waat de gek d'rveur guuef: De pries hingk aaf van wiezieër einen 't wiltj höbbe.
• 't Kos waat de gek daoveur/d'rveur guuef: De pries hingk aaf van wiezieër einen 't wiltj höbbe.
• veure gek haje: emes bedrege
• Waat d'n hieër neet bek, vritj Pieër zich in dae gek: wuuert gezag es óntligk bie 't opaete van aetesreste
• Wae(m) de gek trouwtj ómmen drek, verluus d'n drek en hèltj de gek: Me mót noeatj eine trouwe veur zien bezittinge.
• zoea bliej wie 'ne gek: hieël bliej, euverdreve bliej

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 132.

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	gek		gekke	gekken
	IPA	/ʝækʲ/	/ʝægʲ/	/ʝækʲe/	/ʝækʲen/
dim.	sjrif	gekske	geksken	gekskes
	IPA	/ʝækskʲe/	/ʝækskʲen/	/ʝækskʲes/	/ʝækskʲez/
dat.	sjrif	gek		gekke	gekken
	IPA	/ʝækʲ/	/ʝægʲ/	/ʝækʲe/	/ʝækʲen/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: gek, flab, flabes en flares

Frans: fou m, dément m Ieslandjs: brjálæðingur(is:) m Ingels: fool(en:), idiot, madman, lunatic Nederlandjs: gek(nl:) g, dwaas(nl:) g, zot g

Pruus: Tor m, Dummkopf m, Irre m Sjinees: 倀(zh:) Spaans: bobo m, tonto m Zweeds: dåre g

[3]

• Ingels: nerd, geek, maniac
• Japans: マニア^(ja:), マニアック^(ja:)
• Nederlandjs: gek^(nl:) g

[emes veure gek haje]

• Frans: faire des bêtises, jouer un tour
• Ingels: fool^(en:)
• Japans: 悪さする^(ja:)
• Nederlandjs: in de maling nemen

Biewaord

Neet-lemma

gek /ʝækʲ/

1. (neet-lemma) op 'n [↑] meneer

Aafbraeking

• gek

Zagswies

• Gek gebaore, gek gebleve: Emes dae gek is zal det ouch ummer blieve.

Verbuging

		adverbiaal
		radikaal	liaison
positief	sjrif	gek
	IPA	/ʝækʲ/	/ʝægʲ/
kómparatief	sjrif	gekker
	IPA	/ʝækʲər/
superlatief	sjrif	gekste
	IPA	/ʝækste/

Nederlandjs

Bieveugelik naamwaord

Lemma

gek /ɣɛk/

1. gek, beklop, brul, gewejdj, getik, kierewiet, verrök

Synoniem

• dwaas

Zagswies

• hartstikke gek: knatsjgek, stapelgek, foekswildj

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

gek g /ɣɛk/

1. gek, duiles, dulle, flaeres, gare, gewejdje

Zagswies

• voor de gek houden: oetjuistere

Verbuging

	inkelvaad	mieëvaad
nom.:	gek	gekken
dim.:	gekje	gekjes